[ Pobierz całość w formacie PDF ]
korzysta z komputera i internetu i mniejsza jest obecność tych technologii, trudniej jest też taką
pomoc uzyskać. Dlatego tak ważne jest zestawienie danych dotyczących przestrzennego
rozkładu nasycenia nowymi technologiami i umiejętności korzystania z nich.
Przypomnijmy, że jednym z ważnych czynników wpływających na umiejętności jest
wielkość miejscowości zamieszkania. Oczywiście sama wielkość miejscowości jest związana z
gęstością siatki osób korzystających z komputerów. Istnieje też geograficzny związek pomiędzy
liczbą osób na danym obszarze (w województwie) korzystających z komputera a ich
umiejętnościami. Im więcej osób w województwie używa komputerów, tym wyższe są
deklarowane przez nie umiejętności (p
dodatkowego zróżnicowania regionalnego, potwierdzającego spostrzeżenia Fong a i innych, że
w miejscach, gdzie mniej osób korzysta z komputera, są też mniejsze umiejętności, co prowadzi
do dodatkowego upośledzenia takich obszarów.
Diagnoza społeczna 2003 229
Oznacza to, że kolejnym problemem po kwestiach dostępności komputerów i umiejętności
korzystania z nich, jest problem występowania obu tych czynników naraz i ich wzajemnego
wzmacniania się. Obszary mniej uprzywilejowane, w których mniej osób ma dostęp do
komputerów, są dodatkowo zagrożone tym, że osoby mogące ich używać nie będą potrafiły w
pełni ich wykorzystać. Utrzymanie się takiej sytuacji może grozić wykluczeniem całych
regionów.
7.6. Korzystanie z internetu
7.6.1. Charakterystyka użytkowników
Z internetu korzysta lub korzystało 24,7% Polaków. Stanowi to 71,2% osób używających
komputera. Udział osób, które korzystały z internetu, jest większy wśród mężczyzn (26%) niż
wśród kobiet (23,5%). Jednak największe różnice występują w grupach wyodrębnionych ze
względu na wiek, miejsce zamieszkania i wykształcenie.
Najwięcej użytkowników jest wśród osób młodych. W kategorii wiekowej 16-24 lat
prawie 59% osób korzysta z internetu (85% używających komputerów). Wśród nastolatków w
wieku 16-19 jest to zdecydowanie ponad 60%. W grupie 25-34 lata jest to 36%, a w grupie 35-
44-lata 25,5%. Znacznie mniej internautów występuje w wyższych przedziałach wiekowych.
Wśród osób w wieku 45-59 lat jest ich tylko 12,5%, a wśród jeszcze starszych zaledwie 1,5%.
Wiek jest bardzo silnym predyktorem używania sieci. Same różnice związane z wiekiem
wyjaśniają ponad 20% wariancji korzystania z internetu.
Bardzo duże różnice są też związane z wykształceniem. Największy odsetek
użytkowników internetu jest wśród osób z wykształceniem wyższym (60%), a najmniejszy
wśród osób z wykształceniem podstawowym (1%) i zasadniczym zawodowym (7%).
Także inne czynniki mają znaczenie. Wyższe dochody sprzyjają posiadaniu dostępu do
sieci przez użytkowników komputerów. Pozytywny efekt ma również wielkość miejscowości
zamieszkania.
Generalnie najwięcej korzystających jest wśród uczniów i studentów40 aż 74%. Z
internetu korzysta też 38% pracowników sektora publicznego oraz 32% pracowników sektora
prywatnego i tyle samo przedsiębiorców. Mało jest osób używających internetu wśród emerytów
(2%), rolników (5%) i rencistów (9%).
Wyniki analizy regresji logistycznej, przedstawione w tabeli 7.20, pokazują zmienne, które
mają statystycznie istotny wpływ na szanse korzystania z internetu. Najważniejszy jest wieku,
im jest wyższy tym mniejsza szansa na korzystanie z internetu. Następnie znaczenie ma liczba
lat nauki i wielkość miejscowości zamieszkania. Niezależnie od innych czynników korzystaniu z
internetu korzystaniu sprzyjają również wyższe dochody w gospodarstwie domowym i obecność
w nim osób do 24 roku życia. Dodatni współczynnik regresji dla zmiennej płeć oznacza, że jeśli
porównamy kobiety i mężczyzn o takich samych charakterystykach, to okaże się, że panie mają
większą szansę na korzystanie z sieci. Jednak różnica ta jest znacząco modyfikowana poprzez
istnienie interakcji płci i lat nauki. Dla kobiet większa liczba lat spędzonych w szkole nie
przekłada się na wzrost szans korzystania z internetu tak bardzo jak wśród mężczyzn. Dlatego,
łącząc efekt płci i lat nauki, można powiedzieć, że wśród osób z niższym wykształceniem więcej
z internetu korzystają kobiety, a wśród osób mających za sobą przynajmniej 11 lat nauki więcej
korzystają mężczyzni.
Ponieważ osoby, które kiedyś z internetu korzystały, mogą obecnie z niego nie korzystać,
warto przyjrzeć się tym, którzy aktualnie używają sieci. Dalece nie wszyscy dotychczasowi
użytkownicy internetu korzystają z niego również obecnie (niecałe 75%). Nie wszyscy także
40
Dotyczy to osób w wieku 16 i więcej lat.
Diagnoza społeczna 2003 230
używają sieci w sposób regularny. W ostatnim tygodniu z sieci korzystało niecałe 20% osób w
wieku 16 i więcej lat, a więc 79% tych, którzy robili to kiedykolwiek.
Tabela 7.20. Uwarunkowania korzystania z internetu.
Predyktor B S.E. Wald Sig. R Exp(B)
Płeć ,9789 ,3471 7,9541 ,0048 ,0251 2,6615
Wiek -,0994 ,0030 1064,287 ,0000 -,3348 ,9054
Poziom wykształcenia ,1998 ,0636 9,8770 ,0017 ,0288 1,2211
Liczba lat nauki (mężczyzni) ,3758 ,0275 186,9851 ,0000 ,1397 1,4561
Liczba lat nauki (kobiety) ,2835 ,0000 ,1075
Wielkość miejscowości -,2438 ,0190 164,2679 ,0000 -,1309 ,7836
Dochód na osobę ,0010 ,0000 121,9148 ,0000 ,1125 1,0010
Liczba osób do 24 roku życia w
,1523 ,0287 28,0945 ,0000 ,0525 1,1645
gosp. dom.
Stała -3,4090 ,5883 33,5727 ,0000
[ Pobierz całość w formacie PDF ]